Imprensa

CRÍTICAS

An Evening Under The Sign Of The Grand Master

The Grupo De Música Contemporânea de Lisboa dedicated the musical evening in Duisburg’s Kulturkirche Liebfrauen to the Portuguese poet-grandmaster Fernando Pessoa (1888-1935), who came to life for the attentive audience in the form of the walking narrator Thomas Krause. Krause, gifted with a velvety and haunting voice, recited from Pessoa’s work, The Book of (Un)Rest in fitting (un)rest manner. But what had the internationally known Duisburg music forge EarPort with this wonderful event of contemporary music, given the listening audience? A sensational firework of music!
Each instrument had its place for individual development in this production. Everything was coordinated for the greatest possible presence and development of musical diction. All contributors should be mentioned, such as the well-disposed and sensitive with her lines and top notes, virtuosic sounding, even acrobatic mezzo-soprano, or the outstanding clarinetist with a world premiere of Essay XXI for clarinet solo by Christopher Bochmann. But for this ensemble, the individual performance takes a back seat to the whole and is part of the intention.
In the composer Gerhard Stäbler, the ensemble, led with great sensitivity by the conductor Joan Pagès Valls, had found one of their musical masters.
The work commissioned by the Kunststiftung NRW, “Taubes Schwarz” for 9 players, a world premiere by Stäbler, was entirely in the spirit of Pessoa’s dark, melancholy, but also light mood, which Stäbler wanted to bring “alongside everyday life” in a “transformation to a lighter future”.
What one was allowed to experience with one’s senses was a musical and present Babel. An opulent, operatic scene, so that even the musicians had to speak and comment. Stäbler’s music seemed less like chamber music, but sounded like a very successful sketch of a larger operatic composition. The sounds of the instruments, the daredevil voice of the mezzo-soprano, the babble of speech, the clamor, the instrumental shrieks, all were presented and shone with supreme delight in Liebfrauen.
Opposite, at the end of the exciting concert, there was a world premiere by composer Kunsu Shim. “Kleines, Fernes” for 9 players, like Stäbler’s work also inspired by Pessao and Lisbon. The composition looked at Lisbon with a distant eye, at the crowds of a big city, the traffic, the people, the garbage, the (in)quiet, the liveliness, and the burgeoning longing to leave. Kunsu Shim transferred these audio snippets into his own musical language. The ensemble was once again fully challenged. Again, the attentive audience heard a lively, present, contemporary, exciting work, and thus the excellent final sound of a celebration of new music.”
Rheinische Post Duisburg, September 9, 2022 (Thomas Bremser)

Qualidade mundial de Portugal no Belvedere

Na sexta-feira à noite, o ensemble de música contemporânea “Grupo de Música Contemporânea de Lisboa” fechou com um concerto a passagem pelo Liceu de Música Palácio Belvedere. Antes, os músicos de Portugal deram uma masterclass para os alunos do Centro de Sobredotados da Escola Superior de Música “Franz Liszt”. O grupo existe há 51 anos e apresentou o seu concerto de aniversário um ano depois em Weimar. É convidado para se apresentar em festivais internacionais e nos grandes palcos.” Weimar, 2021

“Conocí a Jorge Peixinho durante los años 80 en Madrid, cuando se le invitó a hablar de su obra en una pequeña sala subterránea del Teatro Real, a la que se accedía por una puerta frente al añorado Real Musical. Peixinho venía precedido de cierta fama de rompedor y ciertamente lo era. Pero a su char- la no acudió nadie y así me fue permitido tener una interesante conversación sobre la música por- tuguesa, de la cual él era una punta de lanza. Perteneció a una generación que, siguiendo la hue- lla de maestros como Fernando Lopes Graça y Luis de Freitas Branco, quisieron mantener a la música portuguesa en la vanguardia, lejos del neo- clasicismo de autores como Armando José Fernandes, Croner de Vasconcelos y más tarde, del fecundo Joly Braga Santos. A la generación de Peixinho, además de este último, pertenecía Álva- ro Cassuto, Felipe Pires, Álvaro Salazar, Cándido Lima, Constanza Capdeville, A. Vitorino de Almeida y Emanuel Nunes. Por cierto, este último ha desarrollado su carrera con gran éxito entre París y Alemania.

Jorge Peixinho, que era un notable pianista, había nacido en Montijo, en el Ribatejo, cerca de Lisboa. Estudió en el Conservatorio lisboeta y con una beca de la Fundación Gulbenkian amplió estu- dios de composición con Stockhausen en Darmstadt. Pasó un tiempo investigando en Gante, y en Roma trabajó junto a Boris Porena y Goffredo Petrassi. También se relacionó con Boulez en Basilea y con Luigi Nono en Venecia. Sus contac- tos en España con músicos como Ramón Barce, Carmelo Bernaola y otros compositores de su generación fueron constantes, siendo muy fructí- feros para un mutuo conocimiento hispano-lusi- tano en el campo musical. En 1970 Peixinho fundó el Grupo de Música Contemporánea de Lisboa, dirigiéndolo hasta el fin de sus días en julio de 1995. Al frente del mismo participó en muchos festivales de música contemporánea celebrados en Europa y América. Como compositor y director logró numerosos premios y recibió encargos des- de muchos países, festivales e instituciones.
Es precisamente el Grupo de Música Contemporánea de Lisboa (GMCL) con tres directores, Béreau, Bochmann y Santos, el que nos ofre- ce ahora en una moderna grabación seis piezas camerísticas del autor ribatejano. Desde un dúo para violín y viola, pasando por un cuarteto (flau- ta, violonchelo, arpa y piano), dos sextetos, una pieza para trío y mezzosoprano, hasta un concier- to para arpa y conjunto instrumental de mayor complejidad y dimensiones. Los seis cortes del dis- co tienen algo en común, y es un hondo y muy per- sonal lirismo, además de una excelente interpretación.
Coração habitado lleva además una solista vocal, la mezzo Susana Teixeira, que se hace cargo de un texto elaborado con fragmentos del gran poe- ta José Fontinhas, conocido en todo el mundo por el seudónimo Eugenio de Andrade (1923-2005). No lo era apenas cuando en 1966 Peixinho se fijó en su ciclo de poemas Hasta mañana. A la muerte de Peixinho, el poeta portugués escribió el siguien- te epitafio: “Aún te faltaba esta música, la música del silencio, fría brisa de tan desnuda, para siem- pre y siempre tuya.” Andrade había escrito en Ostinato Rigore, refiriéndose al hogar que para él era cada poema: “Ah, un día la casa será bosque / y a su sombra encontraré la fuente / donde un rumor de agua es sólo silencio”. Y ciertamente así es la música –tan moderna e intemporal– de Peixinho, como el dulce y apacible rumor de agua en una fuente que mana. Quienes la escuchan no solo dis- frutarán de su sabiduría para darnos los más suti- les recursos de cada instrumento, sino de ese silencio y obstinado rigor al que alude el poeta.”

Andrés Ruiz Tarazona, in Diverdi, Setembro de 2011, www.diverdi.com

 

“Pensant en Sviatoslav Richter, Glenn Gould solia diferenciar els intèrprets en dues tipologies del tot oposades: els que, com ara Paganini o Liszt, centraven la tècnica compositiva i interpretativa en les possibilitats físiques del propi instrument, en la seva capacitat sonora i l’espectacle pirotècnic resultant, i aquells que -com el mateix Richter, especialment a través de Schubert- tocaven el piano justament per fer-nos oblidar l’existència d’un instrument anomenat piano com a emissor de so. L’analogia es manté sovint pels compositors, i escau especialment al portuguès Jorge Peixinho. La seva qualitat en la instrumentació, i la riquesa sonora conseqüent, s’hi ordeix precisament per fer-nos oblidar els límits entre les diferents veus.
Valgui com a exemple d’aquest procediment la magnífica peça per a mezzo, flauta, celo i arpa Coração Habitado (1966), que utilitza diverses tècniques d’escriptura vocal avantguardista, com el sprechgesang o la percussió amb la llengua del cantant, però que parteix primordialment de la identificació tímbrica entre els instruments; escolti’s amb delit l’inici de la peça, on la melodia de la flauta va derivant, quasi sense transició, al crit agut de la cantant. Un moment de música sensacional, posteriorment ampliat pels recursos percutors i els crits dels altres instrumentistes! Peixinho no és un músic que es preocupa per l’estructura; les seves peces -com mostra el final obert en glissando de Remake- són continus que exploren la mateixa sonoritat, amb un inici igual de contingent que el final del so.
Cal agrair als ideòlegs de La mà de guido que, a banda de descobrir-nos tresors impecables de la nostra tradició, ens portin el bo i millor de les altres. Peixinho (1940-1995) és un dels músics més importants del XX portuguès, deixeble de tòtems importants com ara Nono, Boulez i Stockhausen a Basilea. És al compositor venecià, com demostra la peça vocal esmentada, a qui Peixinho deu el major mestratge. Encara que coquetegi amb influències de Ravel -escolteu la peça homenatge Deux Pièces Meublées, on el compositor juga a fer-se l’ocellaire- a Peixinho li interessa la imitació, ajuntar les opcions aparentment asimètriques. Vegeu també el treball imitatiu entre violí i viola de la peça Welkom, on els dos instruments es persegueixen ordint una caça més que interessant, o escolteu com -a Remake- el piano i l’arpa s’uneixen indistintament en els seus respectius potencials sonors, convertint-se en un sol emissor, per desaparèixer, més enllà de l’instrument.
És un goig sentir aquesta vella/nova aproximació a l’art musical a través d’un grup tan ben trenat com els Grupo de Música Contemporânea de Lisboa, amb dos solistes de luxe a l’arpa, Andreia Marques i Anna Castanhito.”

Bernat Dedéu, 15/10/2010, in La Porta Classica 3.0

 

Grupo de Música Contemporânea de Lisboa
Jorge Peixinho (1940-1995)

Meta-Formoses ou Concerto para clarinete baixo
Leves Véus Velam…
…A silenciosa rosa/ Rio do tempo
Llanto por Mariana

La má de guido LMG 4004 (distribuição Dargil)

 

Este é um contributo indispensável para a discografia ainda com grandes lacunas da obra de Jorge Peixinho. Esta gravação traz-nos obras não editadas ainda em CD, que são momentos significativos da sua produção entre 1981 e 1994, um ano antes da sua morte inesperada. “Leves Véus Velam…“(1981) é baseada no poema com o mesmo título de Fernando Pessoa: a partir do encontro com um poema e com a obra “Pierrot Lunaire”, de Schoenberg, Peixinho cria verdadeiros “véus envolventes do tecido sonoro” e cruza-os com fragmentos e citações da revolucionária peça do compositor vienense. A voz tem um papel primordial, tal como em “Llanto por Mariana”, também ela tomando como ponto de partida um texto poético, de Federico Garcia Lorca. Várias estruturas divergentes coabitam e conjugam diferentes linguagens numa mesma peça, em complexas texturas poético-musicais. Este “lamento” é dedicado à vida e à obra do poeta assassinado pelos franquistas e possui uma força expressiva bem captada nesta interpretação do Grupo de Música Contemporânea de Lisboa, um agrupamento que conhece muito bem a obra de Peixinho e que trabalhou, nestas gravações, sob a direcção de Christopher Bochmann e João Paulo Santos, dois maestros de grande rigor e com um bom conhecimento da música contemporânea. Apesar de algumas limitações da captação (por vezes um pouco distante, embora se sinta o esforço para conseguir um equilíbrio de conjunto), é evidente, noutros aspectos da interpretação, uma proximidade com o compositor e uma compreensão aguda da música de Jorge Peixinho, das suas linguagens e da sua atitude perante a música e a vida. A interpretação é viva e enérgica, levando aos limites possíveis a violência e o lirismo das obras de um dos mais importantes compositores portugueses de sempre. Este CD, foi gravado em 2005 no Salão Nobre do Conservatório Nacional, escola onde foi professor. O registo inclui ainda “Meta-Formoses”, um notável concerto (forma totalmente subvertida por uma música assumidamente vanguardista) para grupo de câmara e um curioso instrumento recuperado muitas vezes na música dos últimos 50 anos, por causa das suas potencialidades tímbricas e expressivas: o clarinete baixo. Finalmente, “…A silenciosa rosa/ Rio do tempo” é uma obra de cores em metamorfose permanente, de um lirismo extraordinário, mostrando que Peixinho, até à sua morte, não deixou de apontar para novas possibilidades musicais, num encontro constante com a experiência vivida e com a poesia.”

Pedro Boléo, in PÚBLICO, 2 FEVEREIRO 2007

 

Jorge Peixinho (1940-1995)

Edição: La Ma de Guido

Este CD apresenta quatro obras de Jorge Peixinho, um dos compositores portugueses mais importantes do século XX. Para além dos seus estudos em Portugal, Jorge Peixinho foi aluno de Goffredo Petrassi e ainda de alguns dos compositores mais conceituados da então nova geração, como Boulez, Stockhausen e Nono. Desenvolveu uma actividade única no país, como compositor e como divulgador da música contemporânea portuguesa.

Entre as quatro obras neste CD, encontram-se o difícil concerto para clarinete baixo, Meta-formoses de 1985, maravilhosamente executado pelo clarinetista Luís Gomes; uma obra de uma plasticidade sonora notável, A Silenciosa Rosa de 1994; Llanto por Mariana de 1986, sobre um texto de Garcia Lorca, obra em que são invocados ecos da música popular; e ainda Leves Águas [sic] Velam de 1981.
As obras são executadas pelo Grupo de Música Contemporânea de Lisboa, grupo fundado pelo próprio Jorge Peixinho nos anos 70. Neste CD, o grupo é dirigido pelos maestros João Paulo Santos e Christopher Bochmann, ambos com larga experiência da música contemporânea.”

Emanuel Frazão, Juventude Musical Portuguesa, in REVUE – Revista da Universidade de Évora nº 7

Crítica "in Amerincan Record Guide 2007"

in “Música e Educación, Num. 72, Dicembre 2007

FOTOGRAFIAS

 

LOGOTIPO

Banner PNG (Print and Web)

 

Subscreva o nosso canal no Youtube